زندگي نامه ، عقايد و آثار عزّالدّين محمود كاشاني
عزّالدّين محمود كاشاني كه همان((محمود بن علي القاشاني يعني شيخ عزّالدّين محمود بن علي كاشاني نطنزي است كه از علما و عرفاي نامدار در سده هفتم و هشتم هجري شاگرد نورالدين عبدالله بن علي اصفهاني نطنزي متوفي 699 از مشايخ معروف سلسله سهرورديه بوده و... در سال هفتصد و سي و پنج 735هجري قمري وفات يافته است .)) [1]
(( عزّالدّين محمود با كمال الدين عبدالرزاق كاشاني مؤلف" شرح السّائرين و اصطلاحات صوفيّه" كه به نوشتة مجمل فصيحي خوافي درسوم محرّم هفتصد و سي و شش 736 فوت كرده است هر دو از شاگردان طريقت دو شيخ معروف يكي نورالدين عبدالصمد بن علي نطنزي اصفهاني متوّفي 699 و ديگر شيخ ظهيرالدين عبدالرحمن بن شيخ نجيب الدين علي بن بزغش شيرازي متوّفي رمضان 716 بودند .
شيخ خرقه وارادت ايشان همان نورالدين عبدالصمد است امّا شيخ ظهيرالدين ظاهراً شيخ صحبت و خدمت ايشان بوده و شايد خرقة تبرّك هم از دست او پوشيده باشند و بهر تقدير مسلّم است كه بواسطة تقدّم كسوت بر عزّالدّين محمود و كمال الدين عبدالرزاق در عالم طريقت تقدّم رتبت داشته است و ازين جهت او را شيخ مي خوانده اند .))[2]
عزّالدّين محمود كاشاني همانند بسياري از اهل تصوّف از نظرتقسيم‌بندي‌هاي ظاهري اهل سنّت به شمار مي‌آيد . وی در مذهب شافعي و در كلام اشعري مسلك است. هرچند كه وي عارفي متعبّد و متشرّع بوده است اما همانند ساير عارفان از روشن‌بيني خاص و اعتدال و تسامح لازم برخوردار بود. در مقدمه" مصباح الهدايه" در بيان عقايد ديني و مذهبي وي نكات قابل توجهي آمده است.
وي در فروع پيرو مذهب شافعي است چنان كه در باب هفتم سنن و فرايض صوم و صلوة و ديگر عبادات را مطابق فقه شافعي شرح مي‌دهد. خلاصه اينكه دراصول عقايد متمايل به اشعري است و همانند آن ها معتقد است كه رؤيت خداوند در قيامت موعود مؤمنان است ، در دنيا مؤمن با چشم ايمان و نظر بصيرت ودر آخرت به نظر عيان و بصر حق را مي بيند ، در فروع گرچه شافعي است وليكن به سبب مسلك تصوّف عقايد او از حدود جمود تعصّب بيرون آمده و يك نوع اعتدال پيدا كرده است. کاشانی در اصول عقايد مانند غالب اشعري ها خشك و دارای جمود فکری نيست.
هم چنين درباره ی جبرواختيار، حدّ معتدل ما بين کسب اشعري و تفويض معتزلي را گرفته و مانند شيعيان به امربين‌الامرين معتقد (( وبه سخن امام جعفر صادق عَلَيْهِ السَّلام كه لاجَبْرَ ولاتَفْويضَ وَلكِنْ اَمْرٌبين الامْرَيْنِ[3] متمسك شده است. )) (مقدمه ي م م / نه)
هرچند كه عزّالدّين محمودكاشاني مشي عارفانه داشته است و درمكتب عرفان صاحب مسلك و صاحب نظر است اما همانند برخي از صوفيان و عارفان قرن هاي 7، 8 و9 در بيانات خود به مسائل كلامي نيز توجه داشته است و عرفان را به كلي از دايره معرفت ديني و كلام رايج دور نگه نداشته است.
اگر"مصباح الهدايه" را مبناي خود درفهم طريقت عزّالدّين محمودكاشاني قرار دهيم او را در زمره ی عارفان صحوي مسلك خواهيم يافت كه در عين توجه جدي به طريقت از توجه به رعايت امور شرعي و فقهي و كلامي غافل نيست .
عزّالدّين محمود كاشاني ، پس ازكسب فيض ازمحضر اساتيد و رسيدن به مراتب عالي عرفاني ، سرانجام در سال 735 هجري وفات يافته است .
نظرات شما عزیزان:
آمار
وب سایت:
